Rwa udowa – objawy, rozpoznanie (test Mackiewicza), leczenie i ćwiczenia

Rwa udowa to uraz bliźniaczo podobny do bardziej znanej rwy kulszowej. Najprościej odróżnić je, sprawdzając objaw Mackiewicza. O tym, jak to zrobić, jakie są inne objawy rwy udowej i jakimi metodami się ją leczy, przeczytacie w naszym tekście.

Co to jest rwa udowa?

Rwa udowa jest schorzeniem kręgosłupa. Zmiany w odcinku lędźwiowym lub krzyżowym uciskają i drażnią nerw udowy, powodując stan zapalny i nieprzyjemne objawy. Może mieć różne nasilenie, pojawia się nagle lub narasta stopniowo.

Rwa kulszowa a udowa

Powszechniej znana rwa kulszowa jest bardzo podobnym schorzeniem, ale nie jest tym samym. Rwa kulszowa oznacza ucisk nerwu kulszowego, który biegnie tyłem nogi, podczas gdy nerw udowy znajduje się z przodu kończyny.

Przyczyny rwy udowej

Bezpośrednią przyczyną problemu jest podrażnienie korzeni nerwowych w odcinku lędźwiowym (zwykle L2, L3 i/lub L4), składających się na nerw udowy. Co może powodować taki ucisk? Między innymi:

  • dyskopatia,
  • przepuklina jądra miażdżystego dysku,
  • osteofity na kręgosłupie,
  • powiększone stawy międzywyrostkowe kręgosłupa,
  • pogrubione więzadła żółte,
  • inne zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa,
  • złamanie miednicy,
  • nowotwór (guz uciskający nerw),
  • neuropatia, czyli uszkodzenie nerwu,
  • cukrzyca.

Do powstania schorzenia może przyczyniać się też brak aktywności fizycznej, błędy techniczne lub niewłaściwie dobrane ćwiczenia, obciążające kręgosłup.

Rwa udowa – objawy

Objawy rwy udowej mogą pojawiać się stopniowo lub nagle. Najbardziej charakterystyczny jest przypominający drętwienie jednostronny ból biodra, przedniej części uda i kolana, czasem promieniujący aż do wewnętrznej strony łydki.

Ból towarzyszący rwie udowej jest palący, mrowiący, czasem opisywany też jako rwący. Nasila się podczas aktywności różnych partii mięśni, w zależności od dokładnego miejsca urazu. Problem może sprawiać chodzenie, siedzenie lub leżenie.

Czasem pojawiają się też zaburzenia czucia, niedowład i cierpnięcie mięśni czy ograniczona ruchomość kręgosłupa.

Rwa udowa a objaw Mackiewicza

By zdiagnozować rwę udową, lekarze za pomocą testu rozciągowego sprawdzają objaw Mackiewicza (niektórzy mówią skrótowo o teście Mackiewicza), czyli ból podczas biernego zginania nogi w stawie kolanowym. To bardzo charakterystyczny objaw, który potwierdza podejrzenia specjalisty.

W przypadku rwy udowej testy i badania dodatkowe (np. zdjęcie rentgenowskie, rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa) pomagają zdiagnozować już nie tyle samo schorzenie, co jego dokładne przyczyny i umiejscowienie.

Rwa udowa – leczenie

Priorytetem pierwszej fazy leczenia jest zmniejszenie stanu zapalnego nerwu, w dalszej kolejności dba się o przywrócenie pełnej sprawności z pomocą rehabilitacji. Dlatego początkowo lekarz zapisze leki przeciwzapalne (niesteroidowe), przeciwbólowe, a także rozluźniające, które zmniejszają ucisk mięśni na chore struktury, a więc nie drażnią ich i ograniczają ból.

Jeżeli stan nie będzie się poprawiać, konieczne bywa stosowanie sterydów. Czasem, by zmniejszyć ból, sięga się też po leki ograniczające czułość nerwów. W skrajnych przypadkach niezbędna może okazać się operacja.

Zasadniczo dobór leków i dokładnych metod zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta. Natomiast nieodłącznym elementem leczenia rwy udowej są rehabilitacja i ćwiczenia, które włącza się po ograniczeniu stanu zapalnego.

Rwa udowa – rehabilitacja

Fizjoterapia sięga po różne zabiegi, by wesprzeć leczenie rwy udowej. Najczęściej stosuje się kinezyterapię, czyli terapię ruchem (zarówno biernym, jak i czynnym), a także terapię manualną (czyli m.in. masaże). Zabiegi i ćwiczenia na rwę udową najczęściej koncentrują się na rozluźnianiu oraz rozciąganiu przykurczonych mięśni.

Nowoczesne metody fizjoterapii mogą mieć też działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, dlatego po niektóre można sięgać jeszcze podczas pierwszego etapu leczenia.

Podobnie jak leki, zabiegi są dobierane do indywidualnych potrzeb i z uwzględnieniem wszelkich przeciwwskazań. Do najczęściej wybieranych metod należą:

  • laseroterapia,
  • ultradźwięki,
  • elektroterapia prądami TENS,
  • magnetoterapia,
  • kinesiotaping, rozluźniający i podtrzymujący efekty innych terapii.

O momencie ich wdrożenia zawsze decyduje lekarz.

Trudno jednoznacznie określić, ile w przypadku rwy udowej trwa leczenie, ponieważ zależy to od wielu czynników (w tym np. rozmiaru i stanu urazu, podatności na leczenie, wieku pacjenta). Zazwyczaj powrót do zdrowia trwa między 3 a 12 tygodni, ale zdarza się, że konsekwencje urazu utrzymują się dużo dłużej (a czasem wręcz nigdy nie ustępują). Im wcześniej zareagujemy na objawy, tym większa szansa skrócić ten czas do minimum, dlatego nie warto odwlekać wizyty u specjalisty.

Źródło tekstu: https://www.bardomed.pl/blog/porady-eksperta/rwa-udowa-objawy-rozpoznanie-test-mackiewicza-leczenie-i-cwiczenia/